[Hóa Học 10] Giáo án Bài 33: Axit Sunfuric – Muối Sunfat (Chương trình: Chuẩn)

GIÁO ÁN

Bài 33: Axit Sunfuric – Muối Sunfat

(Chương trình: Chuẩn)

Giảng viên hướng dẫn: TS. Trịnh Văn Biều

Sinh viên thực hiện: Nguyễn Kim Diễm Mai

Lớp: Hóa 3A

Năm học: 2008-2009

I. Mục tiêu bài học

1. Kiến thức

a/ Học sinh biết :

ü Axit sunfuric loãng là axit mạnh có đầy đủ tính chất chung của axit, nhưng axit sunfuric đặc nóng lại có tính chất đặc biệt là có tính oxi hóa mạnh.

ü Vai trò của axit sunfuric đối với nền kinh tế quốc dân.

ü Phương pháp sản xuất axit sunfuric trong công nghiệp.

ü Cách tiến hành các thí nghiệm có liên quan,quan sát, mô tả, giải thích và rút ra kết luận từ các thí nghiệm.

b/ Học sinh hiểu :

ü Axit sunfuric đặc, nóng có tính oxi hoá mạnh gây ra do gốc axit SO₄^2-, trong đó S có số oxi hoá cao nhất (+6).

ü Sự giống và khác nhau giữa axit sunfuric với các axit khác.

c/ Học sinh vận dụng:

ü Có thể vận dụng bài học để giải các bài tập, nhận biết các chất.

ü Có thể giài thích các hiện tượng thiên nhiên có liên quan đến bài học.

2. Kĩ năng

ü Viết PTHH của các phản ứng trong đó axit sunfuric đặc, nóng với kim loại và một số phi kim.

ü Rèn luyện kĩ năng tính toán hoá học.

ü Vận dụng lý thuyết để giải các bài tập định tính, định lượng.

3. Thái độ

ü Rèn cho học sinh thái độ làm việc, học tập khoa học, nghiêm túc, tích cực, chủ động.

ü Thận trọng khi sử dụng hóa chất .

ü Có ý thức giữ gìn an toàn khi làm việc với hóa chất và bảo vệ môi trường.

4. Trọng tâm

ü Biết tính chất hóa học của axít sunfuric, đặc biệt là tính oxi hóa của axit sunfuric đặc.

ü Cách nhận biết axít sunfuric và muối sunfat.

ü Biết phương pháp sản xuất axít sunfuric trong công nghiệp .

ü Rèn luyện kỹ năng viết phương trình phản ứng oxi hóa – khử .

II. Phương pháp giảng dạy

ü Sử dụng phương pháp dạy học nêu vấn đề để dạy các nội dung: tính chất vật lý, tính chất hoá học, muối sunfat và nhận biết muối sunfat.

ü Sử dụng phương pháp thuyết trình kết hợp với phương pháp đàm thoại để dạy ứng dụng và sản xuất axit sunfuric.

ü Sử dụng phương pháp trực quan để dạy tính chất vật lý, tính chất hoá học và nhận biết muối sunfat.

ü Sử dụng phiếu học tập.

ü Sử dụng bài tập trong giờ dạy.

ü Tổ chức họat động nhóm.

III. Chuẩn bị

ü Hoá chất: H₂SO₄ đặc, miếng Cu, đường sacaroze, dd BaCl₂, dd Na₂SO₄, nước.

ü Dụng cụ:

- Ống nghiệm: 8 cái

- Giá đỡ ống nghiệm: 1 cái

- Ống nhỏ giọt: 2 cái

- Đèn cồn: 1 cái

- Đũa thủy tinh: 1 cái

- Cốc thủy tinh: 1 cái

- Kẹp ống nghiệm: 2 cái

- Diêm quẹt

ü Phiếu học tập để củng cố kiến thức sau bài học.

ü Đề kiểm tra bài cũ.

IV. Tiến trình dạy học

v Chú ý : Hs đã được học về axit sunfuric ở lớp 9, chương 1, bài “Một số axit quan trọng”. Do đó các em đã biết về:

· Tính chất vật lý, cách pha loãng axit sunfuric đặc.

· Tính chất hoá học của axit sunfuric loãng.

· Tính oxi hoá mạnh của axit sunfuric đặc: tác dụng với Cu (kim loại đứng sau hidro trong dãy hoạt động hoá học) nhưng chưa được học về phản ứng của axit sunfuric đặc với phi kim và hợp chất.

· Tính háo nước của axit sunfuric đặc.

· Ứng dụng của axit sunfuric.

· Sơ lược về sản xuất axit sunfuric.

· Nhận biết ion sunfat.

Hoạt động của giáo viên	Nội dung
Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ
-Nội dung: + Tính chất của H₂S + Tính chất của SO₂ -Hình thức: kiểm tra trắc nghiệm 6 câu -Đối tượng: tất cả học sinh -Thời gian: 7 phút	-Bài kiểm tra gồm 6 câu -Đáp án: 1C 2B 3D 1,5 điểm 4B 5A 6C 2,5 diểm( bài toán)
Hoạt động 2: Vào bài
- Dành ra 2 phút cho các tổ thảo luận câu hỏi: “Dựa vào những kiến thức đã học ở lớp 9 các em hãy liệt kê tất cả những tính chất của axit sunfuric loãng , axit sunfuric đặc, viết phản ứng minh họa cho tính chất đó” - Chuẩn bị một phần quà nhỏ dành cho tổ có câu trả lời đầy đủ nhất.
Hoạt động 3: Tìm hiểu tính chất vật lý của axit sunfuric.
GV: Cho học sinh quan sát lọ đựng axit sunfuric và yêu cầu HS rút ra kết luận về tính chất vật lý của axit H₂SO₄ GV: Cho HS xem và nghiên cứu Hình 6.6: Cách pha loãng axit sunfuric đặc để trả lời cho câu hỏi “Làm cách nào để pha loãng axit sunfuric đặc?”	I- Axit sunfuric 1- Tính chất vật lí - Axit Sunfuric là chất lỏng sánh, không màu, không bay hơi, nặng gần gấp 2 lần nước (H₂SO₄ 98% có d = 1,84 g/cm³) - Tan vô hạn trong nước và tỏa nhiều nhiệt. Do đó nếu ta rót nước vào H₂SO₄, nước sẽ sôi đột ngột và kéo theo những giọt axit bắn ra xung quanh gây nguy hiểm.Vì vậy khi pha loãng axit đặc phải rót từ từ axit vào nước và khuấy nhẹ bằng đũa thuỷ tinh mà không làm ngược lại.
Hoạt động 3: Tìm hiểu tính chất hoá học của H₂SO₄ loãng
GV: dựa vào phần thảo luận đầu giờ sẽ bổ sung, nhắc lại đầy đủ cá tính chất của axit sunfuric loãng. GV: nhắc lại điều kiện để một muối tác dụng với axit loãng là sau phản ứng phải tạo kết tủa hoặc giải phóng khí.	2- Tính chất hóa học a/ Dung dịch axit sunfuric loãng Có đầy đủ các tính chất chung của axit: Quì tím hóa đỏ, t/d với kim loại đứng trước hiđro giải phóng hiđro, t/d với oxit bazơ và bazơ, t/d với muối Fe + H₂SO₄ FeSO₄ + H₂ CuO + H₂SO₄ CuSO₄ + H₂O 2NaOH+H₂SO₄ Na₂SO₄+2H₂O H₂SO₄+Na₂CO₃ Na₂SO₄ + CO₂ + H₂O
Hoạt động 4: Tính chất oxi hoá mạnh của H₂SO₄ đặc.
GV: Biểu diễn thí nghiệm:Cu tác dụng với H₂SO₄ đặc, nóng và với H₂SO₄ loãng: Lấy 2 ống nghiệm, mỗi ống cho vào vài mẫu Cu. + Ống 1 cho thêm vào 2ml H₂SO₄ loãng + Ống 2 cho thêm vào 2ml H₂SO₄ đặc. Để 1 thời gian rồi đun nóng. Yêu cầu HS nêu hiện tượng, dựa vào kết quả của thí nghiệm để viết phương trình, rút ra kết luận về tính chất của axit sunfuric đặc, và cho nhận xét về sự khác biệt giữa axit loãng và axit đặc, nóng. GV: Bổ sung và chỉnh sửa câu trả lời của HS nêu hiện tượng: Ống nghiệm 1: không có hiện tượng gì. Ống nghiệm 2: dung dịch có màu xanh, có hiện tương sủi bọt khí. 2H₂SO₄_đ,nóng+ Cu CuSO₄+ 2H₂O + SO₂ H₂SO_{4 loãng}+ Cu X Ta có thể kiểm tra phản ứng Cu tác dụng với H₂SO₄ đặc, nóng có xảy ra không bằng cách để một mẫu quỳ tím ẩm lên miệng ống nghiệm. Nếu quỳ tím ẩm hoá đỏ chứng tỏ có khí SO₂ sinh ra => phản ứng có xảy ra. GV: Nêu vấn đề “Tại sao H₂SO₄ đặc lại có thể tác dụng với Cu còn H₂SO₄ loãng lại không ?” GV:Trong H₂SO₄ đặc tác nhân oxi hoá là S⁺⁶còn ở H₂SO₄ loãng tác nhân oxi hoá lại là H⁺.Do đó H₂SO₄ đặc có tính oxi hóa mạnh có thể oxi hoá cả những kim loại đứng sau hidro như Cu còn H₂SO₄ loãng thì không . GV: Giới thiệu tính chất oxi hóa mạnh của axit đậm đặc và gợi ý h/s viết phương trình phản ứng sau: H₂SO_{4 đ,nóng}+Fe H₂SO_{4 đ,nóng}+S H₂SO_{4 đ,nóng}+KBr v Yêu cầu học sinh xác định số oxi hóa và vai trò của các chất trong phản ứng. GV: Nhắc nhở học sinh là: kim loại khi tác dụng với H₂SO₄ đặc sẽ tạo thành muối trong đó kim loại có số oxi hoá cao nhất. GV: Al, Fe, Cr thụ động trong H₂SO₄_{đ ,nguội}.	b/ Axit sunfuric đặc + Tính oxi hóa mạnh: Axit sunfuric đặc, nóng có tính oxi hóa rất mạnh, nó oxi hoá được hầu hết các kim loại (trừ vàng và bạch kim), nhiều phi kim (C, S, P…), và nhiều hợp chất 2Fe + 6H₂SO₄_đ,nóng Fe₂(SO₄)₃+ 3SO₂+ 6H₂O (H₂SO₄ oxi hoá Fe thành Fe³⁺ còn nó bị khử thành SO₂) 2H₂SO₄ + S 3SO₂ + 2H₂O (H₂SO₄ oxi hoá S và S khử H₂SO₄ đều tạo thành SO₂) 2H₂SO₄+ 2KBr Br₂+ SO₂+ 2H₂O + K₂SO₄ (H₂SO₄ oxi hoá Br ^-1 thành Br₂ còn nó bị khử thành SO₂)
Hoạt động 5: Nghiên cứu tính háo nước của H₂SO₄ đặc.
GV: Giới thiệu tính chất háo nước của axit H₂SO₄ đđ (hoá than các hợp chất gluxit), nhắc nhở h/s phải thận trọng khi làm thí nghiệm với H₂SO₄đđ GV: Biểu diễn thí nghiệm H₂SO₄ đặc tác dụng với đường: Cho đường vào khoảng 1/3 ống nghiệm rồi cho từ từ H₂SO₄ đặc vào ống nghiệm. Yêu cầu HS quan sát , nêu hiện tượng rút ra kết luận và giải thích hiện tượng. GV: Nhận xét về câu trả lời của HS Ở đây đường bị axit hút hết nước tạo thành C có màu đen. Tiếp theo, một phần C bị H₂SO₄đđ oxi hoá thành khí CO₂ cùng với SO₂ bay lên làm sủi bọt và đẩy C trào lên. C₁₂H₂₂O₁₁ 12C + 11H₂O C + 2H₂SO₄ CO₂ + 2SO₂ + 2H₂O GV: nhắc nhở Hs rằng da thịt khi tiếp xúc với axit sunfuric đặc sẽ bị bỏng do đó phải hết sức cẩn thận khi sử dụng axit sunfuric đặc	+ Tính háo nước: Axit sunfuric đặc hấp thụ nước mạnh. Nó cũng hấp thụ nước từ các hợp chất gluxit C₁₂H₂₂O₁₁ 12C + 11H₂O C + 2H₂SO₄ CO₂ + 2SO₂ + 2H₂O Da thịt tiếp xúc với axit sunfuric đặc sẽ bị bỏng do đó phải cẩn thận khi sử dụng
Hoạt động 6: Tìm hiểu ứng dụng và sản xuất axit sunfuric.
GV: nêu ứng dụng và pp sản xuất H₂SO₄ trong công nghiệp	3-Ứng dụng Dùng để sản xuất phân bón, thuốc trừ sâu, chất giặt rửa tổng hợp, chất dẻo, sơn màu, phẩm nhuộm, dược phẩm, chế biến dầu mỏ… 4-Sản xuất axit sunfuric(pp tiếp xúc) có 3 công đoạn chính: a/ Sản xuất lưu huỳnh đioxit Nguyên liệu: S hoặc pirit sắt FeS₂ ü Đốt cháy S S + O₂ SO₂ ü Đốtquặng pirit sắt 4FeS₂ + 11O₂ 2Fe₂O₃ + 8SO₂ b/ Sản xuất lưu huỳnh trioxit Oxi hoá SO₂ bằng khí oxi hoặc không khí dư ở nhiệt độ: 450-500^oC với chất xúc tác V₂O₅ 2SO₂ + O₂ 2SO₃ c/ Hấp thụ SO₃ bằng H₂SO₄ H₂SO₄ + nSO₃ H₂SO₄.nH₂O H₂SO₄.nH₂O + nH₂O (n+1)H₂SO₄
Hoạt động 7: Tìm hiểu về muối sunfat và cách nhận biết ion sunfat.
GV: yêu cầu Hs viết phương trình H₂SO₄ tác dụng với KOH tạo muối axit và muối trung hoà GV: Tiến hành thí nghiệm nhận biết ion SO42- -Lấy 2 ống nghiệm: +Ống nghiệm 1: đựng 2ml dd Na₂SO₄ +Ống nghiệm 2: đựng 2ml dd H₂SO₄ loãng -Cho vào cả 2 ống nghiệm vài giọt dd BaCl₂ GV: nêu cách nhận biết ion SO₄^2- GV: Yêu cầu học sinh nêu hiện tượng, viết phương trình và nhận xét. GV: Cho HS làm bài tập 3/trang 143 SGK. Gọi một Hs trả lời.	II- Muối sunfat. Nhận biết ion sunfat 1- Muối sunfat Có 2 loại muối: - Muối trung hòa (muối sunfat) SO₄^2-: đa số tan trừ BaSO₄, SrSO₄, PbSO₄ - Muối axit (muối hiđrosunfat) chứa ion HSO₄^-: 2- Nhận biết ion sunfat Thuốc thử: dd BaCl₂ Dấu hiệu nhận biết: BaSO₄ kết tủa trắng, không tan trong axit H₂SO₄ + BaCl₂ BaSO₄ +2HCl Na₂SO₄+BaCl₂ BaSO₄+2NaCl
Hoạt động 8: Củng cố
Cho học sinh làm phiếu học tập
Hoạt động 9: Dặn dò bài tập về nhà
- Đọc và chuẩn bị bài 34: luyện tập oxi và lưu huỳnh - Làm bài 1,2,4,5,6 trang 143 SGK

Họ và tên:………………………………..

Lớp:………..

ĐỀ KIỂM TRA

Thời gian: 7 phút

Câu 1 (1,5 đ): Nhận định các tính chất

I. Khí không màu III. Không độc

II. Nặng hơn không khí IV. Tan nhiều trong nước

Hidrosunfua có lí tính nào sau đây:

A. I và IV C. I và II

B. II và IV D. II và III

Câu 2 (1,5 đ): Cho phản ứng: SO₂+ Br₂ + H₂O → HBr + H₂SO₄
Trong phản ứng này, vai trò của SO₂ là

A. Chất oxi hoá

B. Chất khử

C. Vừa là chất oxi hoá vừa là chất khử

D. Vừa là chất khử, vừa là chất tạo môi trường

Câu 3 (1,5 đ): Khí H₂S không tác dụng với chất nào sau đây?

A. Dung dịch CuCl₂. C. Khí Cl₂.

B. Dung dịch KOH. D. Dung dịch FeCl₂.

Câu 4 (1,5 đ): Phản ứng nào sau đây không thể xảy ra?

A. SO₂ + dung dịch nước clo.

B. SO₂ + dung dịch BaCl₂.

C. SO₂ + dung dịch H₂S.

D. SO₂ + dung dịch NaOH.

Câu 5 (1,5 đ): Chỉ dùng một thuốc thử nào dưới đây để phân biệt các lọ đựng riêng biệt khí SO₂ và CO₂?

A. Dung dịch nước brom. C. Dung dịch NaOH.

B. Dung dịch Ba(OH)₂. D. Dung dịch Ca(OH)₂.

Câu 6 (2,5 đ): Thể tích dd NaOH 2M tối thiểu để hấp thụ hết 5,6 lit khí SO₂ (đkc) là:

A. 250 ml C. 125 ml

B. 500 ml D. 175 ml

Chúc các em làm bài tốt
PHIẾU HỌC TẬP

Thời gian làm bài: 3 phút

ĐỀ 1

1/ Viết các phản ứng có thể xảy ra giữa H₂SO₄(loãng) với CuO, Na₂SO₃, Cu , NaOH, NaCl.

2/ Hoàn thành các phản ứng sau:

Cu + H₂SO₄ _đ,nóng

C + H₂SO₄ _đ,nóng

ĐỀ 2:

Hoàn thành các phản ứng sau:

S + H₂SO₄ _đ,nóng

KBr + H₂SO₄ _đ,nóng

Zn + H₂SO₄ _loãng

CaCO₃ + H₂SO₄ _loãng

Fe + H₂SO₄ _đ,nóng

Post Tags:

Giáo án Giáo án Hóa Học Giáo án Hóa Học 10 Hóa Học Hóa Học 10 Hoc Kỳ II Lớp 10 THPT

Jillur Rahman

I'm Jillur Rahman. A full time web designer. I enjoy to make modern template. I love create blogger template and write about web design, blogger. Now I'm working with Themeforest. You can buy our templates from Themeforest.

Website: http://masala-jr.blogspot.com/

No Comment to " [Hóa Học 10] Giáo án Bài 33: Axit Sunfuric – Muối Sunfat (Chương trình: Chuẩn) "

(+) Nếu thấy bài viết còn thiếu sót hay cần bổ sung thêm rất mong bạn góp ý để blog ngày càng hoàn thiện.
(+) Khi đăng góp ý, bạn vui lòng viết Tiếng Việt đủ dấu và nhận xét đó có liên quan đến bài viết. Rất vui vì bạn đã đọc bài và cho ý kiến.